Majówka 2019 na Pogórzu Kaczawskim.

[texarkana]

3.

Niedaleko Sędziszowej znajduje się urocze miasto Jawor, przez które płynie moja ukochana (z nazwy) rzeka, Nysa Szalona. Znane jest z ewangelickiego Kościoła Pokoju (na liście UNESCO), ale nie oznacza to bynajmniej, że nie warto się tu rozejrzeć. Zabytków nie brakuje, starówka jest przyjemna i tylko stan techniczny budynków stanowi pewien zgrzyt. Chociaż... z tym stanem budynków to jest ciekawa sprawa. Jakoś tak już jest, że bardziej interesujące wydają nam się stare budowle pokryte patyną czasu - mówimy, że "mają ducha" albo "są klimatyczne", a poza tym odbieramy je jako autentyki i nadajemy im wysoką wartość. Świeżutko odnowione i w pełni odrestaurowane zabytki to już nie to. Mury nie pachną grzybem i spaloną stearyną, kolorki kojarzą się z folderami reklamowymi i wizytówką dobrego gospodarza, a nie z żywą historią. Mówiąc krótko, całość wygląda jak kopia oryginału, którego już nie ma. Tak więc sama nie wiem: remontować, czy nie? I myślę, że tak, ale oględnie, żeby nie zatrzeć tego bezcennego rysu żywej historii i atmosfery, jaką z sobą niesie - he-he-he - brudek i smrodek.

W Jaworze obejrzeliśmy wczesnogotycki kościół Św. Marcina, trójnawowy o niezwykłej, bardzo asymetrycznej bryle, z dwiema wieżami obronnymi. Trochę za dużo na elewacji betonu, ale że widać kamień i kolorystyka jest z grubsza oryginalna, można się wczuć w średniowieczny klimat.

W środku udało nam się zobaczyć głównie tłumy komunijnych dzieci i skupiające się przed mszą jaworskie seniorki, które fukały na widok obiektywu wycelowanego w ołtarz. Żeby ich nie denerwować, szybko wyszliśmy. Większe wrażenie zrobiło na nas zewnętrze, z pięknymi portalami i "cmentarzem ściennym", to jest galerią oblizanych przez czas zabytkowych nagrobków wmurowanych w ściany.

Daliśmy też wielką plamę, odczytując treść płaskorzeźby w jednym z portali. Uznaliśmy, że żebrak okrada tu pana na koniu, tymczasem jest to patron kościoła, św. Marcin, dzielący się szatą z biedakiem 

Rynek jaworski ze starymi kamieniczkami i neorenesansowym ratuszem to ładny kawałek miasta. Nie odebraliśmy go jednak jako unikatu. Na Śląsku jest sporo podobnych rynków...

Gotycki kościół należący do zespołu poklasztornego bernardynów nie może się nie podobać. Cały zespół to obecnie siedziba Muzeum Regionalnego, wieczorna godzina nie dała nam jednak szansy na wejście.

Wchodząc na dziedziniec piastowskiego zamku z XIII wieku odrobinkę się zbulwersowaliśmy. Powodem był nie tylko fatalny stan budowli, lecz także włóczące się wokół zastępy nietrzeźwych meneli, a nawet młodzież racząca się w kącie trawką (zdradzał ich sposób zaciąganie się oraz zapach dymu). Rzecz jasna chcąc zachować nosy w całości nie robiliśmy im zdjęć.

Zabytkowa wieża ciśnień w Jaworze to też ładny kawałek architektury. Stoi na Placu... nomen omen - Seniora! 

Kościół Pokoju w Jaworze można zwiedzać tylko do 17:00, więc musieliśmy wybrać się do miasta po raz drugi innego dnia. Powstał on po wojnie trzydziestoletniej dzięki postanowieniu traktatu westfalskiego, że ewangelicy mogą budować swoje kościoły, acz pod licznymi warunkami. Kościoły miały być nietrwałe (czyli drewniane) i bez wieży (wieżę w Jaworze dobudowano później). Wskutek czego wyglądały jak... stodoły!

Od frontu po dobudowaniu wieży jaworski Kościół Pokoju prezentuje się nieco godniej, trochę jak ratusz, trochę jak kasztel, a tak naprawdę - jak nie wiadomo co!

Ale w środku każdy, kto wejdzie, dozna olśnienia. Żaby kościół pomieścił kilka tysięcy wiernych, budowano pięterka z galeriami, ozdabianymi malowidłami o tematyce biblijnej. Cudo!

Takie kościoły mamy obecnie w Polsce tylko dwa. Ten drugi jest w Świdnicy - byliśmy, widzieliśmy, polecamy. Był jeszcze trzeci, w Głogowie, lecz spłonął. A przewaga kościoła w Jaworze nad kościołem w Świdnicy polega na tym, że można robić zdjęcia bez żadnych ograniczeń. W Świdnicy w ogóle nie wolno (chyba, że coś się ostatnio zmieniło).

cdn.